Cách lựa chọn mỡ bôi trơn vòng bi tốc độ cao
Hầu hết các nhà máy công nghiệp đều có vòng bi tốc độ cao, yêu cầu mỡ bôi trơn đặc biệt hơn. Lựa chọn sai mỡ bôi trơn vòng bi tốc độ cao dẫn đến tăng nhiệt, ma sát và hỏng hóc sớm. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách lựa chọn mỡ bôi trơn vòng bi tốc độ cao phù hợp cho máy móc của mình.
Mỡ bôi trơn vòng bi tốc độ cao là gì?
Mỡ bôi trơn vòng bi tốc độ cao là loại mỡ được thiết kế đặc biệt để bôi trơn vòng bi hoạt động ở tốc độ vòng quay cao, mỡ bôi trơn vòng bi tốc độ cao có tính bám dính tốt, khả năng chống ma sát và mài mòn cao.
Tại sao nên sử dụng mỡ bôi trơn vòng bi tốc độ cao?
Mỡ bôi trơn thông thường không thể đảm bảo hiệu suất bôi trơn vòng bi ở tốc độ cao. Khi tốc độ vòng quay cao, các điểm ma sát trở nên nóng, dẫn đến việc mỡ bị văng ra, mất khả năng bôi trơn và gây hư hỏng vòng bi.
Cách lựa chọn mỡ bôi trơn vòng bi tốc độ cao
Để lựa chọn đúng loại mỡ bôi trơn vòng bi tốc độ cao, bạn cần lưu ý các yếu tố dưới đây:
Hệ số tốc độ (Speed Factor “Ndm”)
Hệ số tốc độ là chỉ số quan trọng giúp bạn chọn đúng loại mỡ bôi trơn cho vòng bi tốc độ cao. Nó thể hiện mối liên hệ giữa tốc độ quay và kích thước của vòng bi. Mỡ bôi trơn vòng bi tốc độ cao được xem là phù hợp khi hệ số tốc độ của mỡ > hệ số tốc độ của vòng bi, khi mỡ đáp ứng được yêu cầu này nó sẽ không bị văng khỏi vòng bi.
Công thức tính hệ số tốc độ của vòng bi
[latex]
Ndm = \text{RPM} \times \frac{(D + d)}{2}
[/latex]
Trong đó:
- (D) là đường kính ngoài của vòng bi (mm)
- (d) là đường kính trong của vòng bi (mm)
- (RPM) là tốc độ quay của vòng bi (vòng/phút)
Độ nhớt
Độ nhớt, thước đo khả năng chống chảy của chất lỏng, là một trong những tính chất quan trọng nhất của dầu gốc trong mỡ bôi trơn. Đối với vòng bi tốc độ cao, dầu gốc có độ nhớt thấp hơn thường được ưu tiên. Độ nhớt quá cao có thể dẫn đến tăng ma sát và sinh nhiệt, làm giảm hiệu quả của mỡ bôi trơn.
Tuy nhiên, việc tìm kiếm sự cân bằng phù hợp là điều cần thiết. Độ nhớt quá thấp có thể không cung cấp đủ màng bôi trơn, dẫn đến mài mòn và hỏng hóc. Các biểu đồ tiêu chuẩn có thể giúp bạn xác định độ nhớt tối ưu dựa trên hệ số tốc độ và nhiệt độ hoạt động của vòng bi.
Đặc tính kênh (Channeling Characteristics)
Một đặc tính quan trọng khác cần xem xét là đặc tính kênh của mỡ bôi trơn. Mỡ có đặc tính kênh có khả năng chảy vào và lấp đầy các khoảng trống trên bề mặt vòng bi, đảm bảo bôi trơn liên tục. Mỡ không có đặc tính kênh, mặt khác, có thể bị đẩy ra khỏi đường đi của các bộ phận chuyển động, dẫn đến bôi trơn không đủ và tăng ma sát.
Loại chất làm đặc được sử dụng trong mỡ bôi trơn đóng một vai trò quan trọng trong việc xác định đặc tính kênh của nó. Chất làm đặc sợi ngắn, như lithium, calcium và polyurea, thường tạo ra mỡ có đặc tính kênh tốt hơn.
Cấp NLGI
Độ nhớt dầu gốc và nồng độ chất làm đặc ảnh hưởng lớn đến cấp độ NLGI của mỡ bôi trơn thành phẩm. Giá trị NLGI là một thước đo tính nhất quán của mỡ. Giá trị NLGI càng cao, mỡ bôi trơn càng đặc. Thang đo này có giá trị từ 000 (như chất lỏng) đến 6 (như khối rắn). Đối với các loại mỡ bôi trơn vòng bi tốc độ cao, cấp độ NLGI có xu hướng tăng lên trong khi độ nhớt dầu gốc giảm xuống. Sự cân bằng này để đảm bảo không có sự tách dầu quá mức từ chất làm đặc. Dựa trên hệ số tốc độ của cũng như nhiệt độ hoạt động của vòng bi, bạn có thể đưa ra lựa chọn cấp NLGI phù hợp
Các yếu tố bổ sung cần xem xét
Ngoài các yếu tố đã đề cập ở trên, một số yếu tố khác cũng ảnh hưởng đến việc lựa chọn mỡ bôi trơn cho vòng bi tốc độ cao:
Loại vòng bi
Các loại vòng bi khác nhau (ví dụ: hình cầu, hình trụ, kim, côn) có yêu cầu bôi trơn khác nhau. Vòng bi kim và vòng bi cầu thường yêu cầu mỡ có độ nhớt thấp hơn so với vòng bi trụ hoặc vòng bi côn do diện tích tiếp xúc nhỏ hơn.
Điểm nhỏ giọt
Đây là nhiệt độ mà mỡ bắt đầu hóa lỏng và tách ra khỏi chất làm đặc. Đối với vòng bi tốc độ cao, điểm nhỏ giọt cao (thường trên 200°C) là cần thiết để đảm bảo mỡ bôi trơn vẫn ổn định ở nhiệt độ cao.
Tương thích
Khi chuyển đổi từ một loại mỡ khác, điều quan trọng là phải đảm bảo mỡ mới tương thích với mỡ cũ. Nếu không tương thích, có thể xảy ra phản ứng hóa học, làm giảm hiệu suất bôi trơn và gây hư hỏng vòng bi.
Kết luận
Hầu hết các nhà máy công nghiệp đều phải đối mặt với một thách thức chung: bôi trơn vòng bi tốc độ cao. Các vòng bi này, thường được tìm thấy trong quạt, máy bơm và các thiết bị quay khác, đòi hỏi sự quan tâm đặc biệt để đảm bảo hoạt động hiệu quả và tuổi thọ lâu dài. Việc bôi trơn không đúng cách có thể dẫn đến tăng nhiệt, ma sát quá mức và cuối cùng là hỏng hóc sớm, gây ra thời gian ngừng hoạt động tốn kém và chi phí sửa chữa.