Mỡ lắp ráp chống kẹt là gì?
Hợp chất chống kẹt là một loại chất bôi trơn ngăn chặn tình trạng kẹt, ăn mòn và mài mòn khi các bộ phận kim loại cọ xát vào nhau. Hợp chất chống kẹt chủ yếu được sử dụng trong ngành công nghiệp, ô tô, hàng hải và hàng không, nó được áp dụng cho các bộ phận như bu lông, ốc vít và van để đảm bảo hoạt động trơn tru và dễ dàng tháo rời. Bài viết này khám phá cách thức hoạt động và các ứng dụng của mỡ lắp ráp chống kẹt.
Mỡ lắp ráp chống kẹt là gì?
Mỡ lắp ráp chống kẹt có thành phần gồm dầu gốc, chất làm đặc và phụ gia bôi trơn rắn để ngăn các bộ phận kim loại dính vào nhau, làm hỏng lẫn nhau và ngăn ngừa rỉ sét. Mỡ lắp ráp chống kẹt được tạo ra từ hỗn hợp các chất rắn bôi trơn như than chì, đồng, nhôm và kẽm, tất cả được giữ lại với nhau trong một lớp mỡ hoặc dầu. Các thành phần cơ học như bu lông, đinh tán, ống, ròng rọc, phụ kiện và xích sử dụng hợp chất chống kẹt để ngăn ngừa hư hỏng.
Lý do nên sử dụng mỡ lắp ráp chống kẹt
Có một số lý do để sử dụng mỡ lắp ráp chống kẹt:
- Ngăn ngừa kẹt và mài mòn: Việc kẹt xảy ra khi hai bề mặt liên kết chặt chẽ với nhau đến mức không thể tách rời, trong khi mài mòn xảy ra khi hai bề mặt bị mòn đến mức mất khả năng hoạt động bình thường. Các hợp chất chống kẹt tạo ra một lớp màng bôi trơn giữa hai kim loại, giúp giảm ma sát và ngăn chúng kẹt lại với nhau. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các ứng dụng nhiệt độ cao, khi các kim loại có nhiều khả năng giãn nở và co lại, điều này có thể làm tăng nguy cơ kẹt.
- Giảm ăn mòn: Hợp chất chống kẹt cũng có thể giúp bảo vệ kim loại khỏi bị ăn mòn. Điều này là do chúng tạo ra một rào cản ngăn hơi ẩm và các chất gây ô nhiễm khác tiếp cận bề mặt kim loại.
- Dễ tháo rời: Mỡ lắp ráp chống kẹt có thể giúp tháo rời các chốt ren dễ dàng hơn, ngay cả sau khi tiếp xúc với nhiệt độ cao hoặc môi trường ăn mòn. Điều này là do chất bôi trơn làm giảm ma sát và ngăn không cho kim loại kẹt lại với nhau.
- Khả năng chịu nhiệt độ cao: Một số hợp chất chống kẹt được thiết kế để sử dụng trong các ứng dụng nhiệt độ cao, chẳng hạn như ống xả và các bộ phận động cơ. Các hợp chất này có thể chịu được nhiệt độ lên tới 1090 𐩑C (2000 𐩑F).
Nguyên lý làm việc của mỡ lắp ráp chống kẹt
Chất rắn bôi trơn trong mỡ lắp ráp chống kẹt sẽ lấp đầy các lỗ và khoảng trống nhỏ trên bề mặt các bộ phận kim loại, ngăn chúng tương tác với oxy, nước hoặc các thành phần ăn mòn khác. Điều này giúp tạo ra bề mặt nhẵn và ngăn các bộ phận bị yếu đi. Mỡ hoặc dầu gốc của hỗn hợp chống kẹt cũng cung cấp thêm chất bôi trơn, giúp các bộ phận chuyển động dễ dàng và tự do. Tóm lại, hỗn hợp chống kẹt hoạt động bằng cách tạo ra một rào cản giữa các bộ phận kim loại, giúp giảm ma sát và ngăn chúng bị gỉ hoặc dính.
Mỡ lắp ráp chống kẹt so với chất bôi trơn thông thường
Mỡ lắp ráp chống kẹt khác với chất bôi trơn thông thường ở một số điểm sau:
- Chất bôi trơn rắn: Mỡ lắp ráp chống kẹt có chứa nồng độ chất bôi trơn rắn cao, trong khi chất bôi trơn thông thường thường chỉ chứa một lượng nhỏ chất bôi trơn rắn hoặc không chứa chất bôi trơn rắn.
- Phụ gia chịu áp suất cực đại (EP): Mỡ lắp ráp chống kẹt thường chứa phụ gia EP, giúp bảo vệ bề mặt kim loại trong điều kiện áp suất cao. Chất bôi trơn thông thường có thể chứa hoặc không chứa phụ gia EP.
- Khả năng chịu nhiệt: Mỡ lắp ráp chống kẹt thường được thiết kế để chịu được nhiệt độ cao, trong khi chất bôi trơn thông thường có thể không chịu được những điều kiện khắc nghiệt như vậy.
Các loại mỡ lắp ráp chống kẹt
Có hai giai đoạn bôi trơn trong mỡ lắp ráp chống kẹt:
- Mỡ chất lượng cao có tác dụng như chất bôi trơn cơ bản và có thể hoạt động ở nhiệt độ lên tới 200 𐩑C (392 𐩑F).
- Chất bôi trơn rắn trong mỡ có thể hoạt động ở nhiệt độ lên tới 1200 𐩑C (2192 𐩑F).
Việc lựa chọn hợp chất chống kẹt đòi hỏi phải phân tích cẩn thận một số thông số sau:
- Môi trường và ứng dụng: Trong môi trường ẩm ướt, hãy chọn hỗn hợp chống kẹt có chất lượng hàng hải. Hỗn hợp này thường được sử dụng để lắp ráp động cơ, tra dầu vào bu lông, bôi trơn đường ray cửa trượt, bu lông bộ trao đổi nhiệt và nắp nồi hơi. Sử dụng hợp chất chống kẹt có thành phần không độc hại không phải kim loại nếu mục đích sử dụng là trong ngành thực phẩm.
- Nhiệt độ: Xem xét các điều kiện nhiệt độ và mức độ nóng hoặc lạnh mà hỗn hợp cần chịu được. Các hỗn hợp dựa trên đồng và nhôm phù hợp với nhiệt độ cao; cấp độ biển phù hợp với nhiệt độ lạnh và niken phù hợp với cả hai.
Tóm tắt các chất bôi trơn rắn chính được sử dụng trong hợp chất chống kẹt như sau:
| Chất bôi trơn rắn | Những lợi ích | Hạn chế | Ứng dụng |
| Đồng | Hoạt động ở nhiệt độ lên tới 800 – 1200 𐩑C (1472 – 2192 𐩑F) và có khả năng chống ăn mòn tốt cho tất cả các loại thép | Đồng trên thép không gỉ có thể nứt và làm vỡ các bộ phận bằng thép không gỉ | Hoàn hảo cho các ứng dụng nhiệt độ cao |
| Nhôm | Hoạt động ở nhiệt độ lên đến 800 – 1200 𐩑C (1472 – 2192 𐩑F) và tốt để sử dụng trên thép không gỉ | Khi nhôm tiếp xúc với chất điện phân; nó biến thành cực dương nhỏ so với cực âm lớn của thép. Thông thường, nó bị phân hủy nhanh và không bảo vệ được bề mặt thép. Không nên sử dụng trên thép cacbon. | Thích hợp cho các ứng dụng nhiệt độ thấp |
| Niken | Hoạt động ở nhiệt độ lên đến 1400 𐩑C (2552 𐩑F), có khả năng chống ăn mòn và chống bám dính tốt, hoạt động tốt trên thép và thép không gỉ | Niken là chất gây ung thư | Ứng dụng hàng hải và ngoài khơi |
| Than chì | Là chất dẫn điện tuyệt vời và có thể hoạt động như chất bôi trơn rắn ở nhiệt độ cao (lên tới 450 𐩑C hoặc 842 𐩑F). | Ăn mòn trong môi trường biển, cũng làm tăng tốc độ ăn mòn của hợp kim sắt | Thiết bị chế biến thực phẩm và dầu khí |
Ứng dụng của mỡ lắp ráp chống kẹt
Mỡ lắp ráp chống kẹt được sản xuất để sử dụng và đáp ứng các tiêu chuẩn sử dụng trong các ứng dụng cụ thể, bao gồm:
- Hàng không vũ trụ: Mỡ lắp ráp chống kẹt trong ngành hàng không vũ trụ phù hợp cho mục đích sử dụng hàng không vũ trụ và đáp ứng các thông số kỹ thuật và tiêu chuẩn quân sự.
- Ô tô: Mỡ lắp ráp chống kẹt trong ngành ô tô được sử dụng cho nhiều loại ốc vít có ren và các thứ như kẹp phanh, bugi và các bộ phận động cơ. Chúng được chọn dựa trên khả năng tương thích của chúng với vật liệu và nhiệt độ.
- Cấp thực phẩm: Mỡ lắp ráp chống kẹt cấp thực phẩm bao gồm các hỗn hợp được NSF chấp thuận hoặc được sản xuất theo cách khác và phù hợp để sử dụng trong thiết bị chế biến thực phẩm, đồ uống hoặc thuốc và nơi những thứ này có thể tiếp xúc với hợp chất chống kẹt. Hợp chất chống kẹt cấp thực phẩm được sử dụng trong xích xích, ống phân phối và gioăng bơm.
- Hàng hải: Mỡ lắp ráp chống kẹt trong ngành hàng hải thích hợp để sử dụng trên tàu, xưởng đóng tàu hoặc thuyền và chống oxy hóa.
- Quân sự: Mỡ lắp ráp chống kẹt trong ngành quân sự đáp ứng tiêu chuẩn MIL-STD hoặc MIL-SPEC và phù hợp cho các ứng dụng quân sự.
Cách sử dụng mỡ lắp ráp chống kẹt
Sử dụng mỡ lắp ráp chống kẹt như thế nào?
Trước khi sử dụng mỡ lắp ráp chống kẹt hãy vệ sinh các bộ phận bằng dung môi loại bỏ dầu mỡ. Sử dụng chất tẩy nhờn để loại bỏ dầu, bụi bẩn và các mảnh vụn khác, sau đó để khô. Dùng chổi nhỏ, bôi hỗn hợp chống kẹt lên các ren của bộ phận đực và đảm bảo hỗn hợp thấm vào các khe hở. Hỗn hợp phải được trải đều trên toàn bộ bộ phận, bao gồm bất kỳ bộ phận nào không có ren, nếu chúng cũng là một phần của cụm lắp ráp. Ngoài ra, hãy bôi một lớp mỏng hỗn hợp dưới đầu bu lông, bề mặt đai ốc và tất cả các bộ phận của vòng đệm.
Làm thế nào để loại bỏ mỡ lắp ráp chống kẹt?
Mặc dù không cần thiết phải sử dụng thêm hỗn hợp chống kẹt để tiếp tục sử dụng, nhưng có thể có những lúc bạn cần loại bỏ hoàn toàn hỗn hợp này. Cũng giống như khi vệ sinh và chuẩn bị trước khi sử dụng hỗn hợp chống kẹt, bạn nên sử dụng dung môi tẩy dầu mỡ để loại bỏ hỗn hợp này. Bất kể loại hỗn hợp chống kẹt nào được chọn, chất tẩy dầu mỡ bằng dung môi đều có hiệu quả. Thoa chất tẩy dầu mỡ bằng vải rồi lau sạch. Đảm bảo các bộ phận sạch sẽ và không có dầu mỡ khi không sử dụng là rất quan trọng để tối đa hóa công dụng của vật liệu.
Kết luận
Việc lựa chọn mỡ lắp ráp chống kẹt phù hợp nhất đáp ứng nhu cầu sử dụng thực tế sẽ phụ thuộc vào ứng dụng. Khi tìm kiếm mỡ lắp ráp chống kẹt, cần làm rõ các câu hỏi sau:
- Ứng dụng này là gì?
- Môi trường này sẽ như thế nào?
- Có chất kiềm, hóa chất hoặc axit nào có thể tiếp xúc với hợp chất chống kẹt không?
- Nhiệt độ nóng nhất mà khớp nối này có thể đạt tới là bao nhiêu?
- Liệu cặn carbon có phải là vấn đề không?
- Cần mức độ bảo vệ nào?
- Có những loại kim loại nào được sử dụng?
Lựa chọn đúng loại mỡ lắp ráp chông kẹt là cần thiết để tối đa hóa hiệu suất của máy móc và các bộ phận, tiết kiệm chi phí.
